 |
Op de plaats van een ongeval aangekomen, neemt u eerst de nodige maatregelen om uzelf en de andere aanwezigen te beschermen. Dan kijkt u hoeveel gewonden er zijn en belt u hetnoodnummer 112. In afwachting van de hulpdiensten, neemt u alvast de dringendste maatregelen: de slachtoffers verplaatsen in geval van explosiegevaar, hevige bloedingen stelpen, enz. Vervolgens kijkt u meer in detail naar de aard van de verwondingen.
Verplaats nooit een slachtoffer, tenzij ...
De algemene regel is dat men slachtoffers niet verplaatst. Enkel in bepaalde levensbedreigende gevallen mogen ze toch worden verplaatst:
• als er direct brand- of ontploffingsgevaar is;
• als het slachtoffer niet meer ademt; in dat geval moet het slachtoffer op een harde ondergrond worden gereanimeerd.
Bij het verplaatsen moet u er steeds op letten dat de gewonde er zo min mogelijk onder lijdt om zijn toestand niet nog erger te maken. Als u vermoedt dat er schade is aan de wervelkolom, moet u tijdens het verplaatsen het hoofd, de nek en de romp van het slachtoffer op één lijn houden, zonder te buigen of te draaien.
De vitale functies controleren, een eerste beoordeling
• Kijk eerst of het slachtoffer reageert: Zijn de ogen open? Antwoordt hij op vragen? Reageert hij als u hem bij de schouders pakt? Als hij bewusteloos lijkt te zijn, moet u eerst en vooral de ademhaling controleren. Indien het om een motorrijder gaat, moet u het vizier van de helm openen zodat hij meer lucht krijgt. Neem de helm niet af (tenzij het niet anders kan) om verdere verwondingen te vermijden.
• Kijk dan of het slachtoffer nog ademt. Gaat de borstkas regelmatig op en neer? Hoort u de ademhaling? Voelt u, als u dicht bij de mond komt, een luchtstroom? Als het slachtoffer niet ademt, begin dan te reanimeren: pas hartmassage en mond-op-mondbeademing toe. Leg de persoon hiervoor op een harde ondergrond.
Als er meerdere slachtoffers zijn, zal een eerste beoordeling u helpen prioriteiten te stellen voor de hulpverlening: eerst de zwaargewonden, daarna de lichtgewonden.
De concrete verwondingen, een secundaire beoordeling
• Luister naar de klachten: het slachtoffer kan vertellen hoe hij zich voelt, waar hij pijn heeft.
• Zoek naar zichtbare aanwijzingen: bloedingen, verbrandingen, schaafwonden e.d.
• Betast het lichaam: verstuikingen, breuken en ontwrichtingen doen pijn, zeker als je erop duwt. Als u voorzichtig te werk gaat, kunt u een idee krijgen van de opgelopen verwondingen.
Deze secundaire beoordeling laat u toe zo doeltreffend mogelijk hulp te bieden. Behoed het slachtoffer ook voor koude of oververhitting en blijf de hele tijd met hem praten.
